Er was eens een man die per abuis in het land van de dwazen verzeild raakte. Onderweg zag hij mensen verschrikt wegvluchten van een veld waar ze tarwe wilde gaan oogsten. De man vroeg waar de mensen zo bang voor waren en zij vertelden hem dat er een monster in het veld zat. De man was nieuwsgierig en nam een kijkje in het veld en trof daar een watermeloen aan.

De man begreep niet waar de mensen zo bang voor waren en bood aan om het monster te doden. Hij sneed de vrucht af en begon hem op te eten. Maar nu werden de mensen nog veel banger voor hem dan ze waren voor de watermeloen. Ze schreeuwden: “als we ons niet snel van hem ontdoen, dan zijn wij straks aan de beurt!” En ze joegen de man weg.

Een tijdje later raakte een andere man per abuis in datzelfde land verzeild en ook hij ontmoette de mensen die dachten dat de watermeloen een monster was. In plaats van hun probleem op te lossen  sloop hij voorzichtig met hen bij de watermeloen vandaan. Zo won hij hun vertrouwen en hij bleef een tijd bij hen. Uiteindelijk kreeg hij hen zover dat ze in staat waren niet alleen hun angst voor watermeloenen te overwinnen, maar ze zelfs te verbouwen.

​Dit soefi verhaal deed me denken aan waarderend faciliteren. De link is dat dat ook gaat over het aansluiten bij de groep en hen helpen om hun eigen denkstappen te zetten in hun eigen tempo.

Hoe ga je op een constructieve manier om verschillende zienswijzen bij de deelnemers van een werksessie, heidag of bewonersbijeenkomst?

Bij het waarderend faciliteren van groepen en teams tijdens sessies wordt gewerkt vanuit een waarderende focus. Dat gaat over het oog hebben voor dat wat waardevol is en waarde heeft. In de sessie vertaalt zich dat mogelijk, maar niet persé in het expliciet spreken over wat goed is en waar men trots op is. Het kan gaan over positieve zaken, maar dat hoeft niet. In een sessie kan de waarderende focus ook zitten in de openheid naar elkaar om op het scherpst van de snede een thema te onderzoeken.

Op het scherpst van de snede worden de contrasten duidelijk, maar daarmee wordt ook maximaal recht gedaan aan ieders eigenheid en ieders unieke zienswijze op het thema. Iedereen mag er zijn, en mag zichzelf zijn en zichzelf blijven. Het onder ogen zien van die diversiteit maakt de contrasten zichtbaar en doet een groot apél op het respectvol met elkaar omgaan. Dat is niet altijd makkelijk en alleen maar vrolijk en vriendelijk. Het betekent ook dat zichtbaar mag worden dat Piet echt iets vind van het standpunt van Jan, zónder dat daar de suggestie aan vast zit dat één van beide iets moet veranderen aan zijn zienswijze.

De kunst bij het waarderend faciliteren is  om een groep te helpen om die conflicterende zienswijzen naast elkaar te laten bestaan als gegeven. Niet om het altijd zo te laten blijven, maar juist als fase in de dialoog. De eerste fase is het op tafel krijgen van de verschillende zienswijzen als legitieme zienswijzen en als gegeven voor de groep: dit is hoe het is, dit zijn de riemen om mee te roeien. De volgende fase is het samen zoeken naar de raakvlakken en de kansen, naar hoe de verschillende zienswijzen verrijkend kunnen zijn voor de deelnemers of hoe de verschillende zienswijzen ook kunnen veranderen en samenvloeien tot nieuwe zienswijzen die de verschillen overbruggen. Dat laatste is bijna magisch maar het is minder zeldzaam dan het lijkt. Zodra mensen met hele verschillende zienswijzen zich openstellen om het standpunt van de ander echt te horen, vindt er bijna altijd een vorm van kruisbestuiving plaats waardoor mensen milder en constructiever worden naar elkaar. Het is om die reden dat ik het waarderend faciliteren ervaar als een hoopvolle en optimistische benadering van groepen en hun vraagstukken.

Wil je meer leren over waarderend faciliteren van groepen en teams? Bekijk dan een uitgebreide uitleg en het opleidingsaanbod op www.waarderend-faciliteren.nl